Doorontwikkeling en digitalisering van P&C-producten
De gesprekken naar aanleiding van de documenten in de P&C-cyclus zijn belangrijke momenten om richting te geven aan ons werk en onze maatschappelijke ambities. We willen dat deze documenten duidelijk en leesbaar zijn, en goed aansluiten bij de informatiebehoefte van de raad. Met de introductie van deze vernieuwde digitale begroting, zetten we stap naar betere digitale toegankelijkheid van de documenten.
Het rapport van de Rekenkamer ‘Is de aansluiting te maken?’ en de motie die door de raad bij de begroting 2025 is aangenomen, roepen op om met elkaar in gesprek te gaan over de informatiebehoefte en hoe we die doelmatig aanbieden. Daarbij willen we steeds een duidelijke relatie leggen tussen onze doelstellingen, resultaten en inzet van middelen. De nadruk ligt in de begroting op keuzes die nieuwe financiële gevolgen hebben, maar de reguliere activiteiten – goed voor 80 procent van ons budget – zijn minstens zo belangrijk.
We beseffen dat dit soms spanning oplevert. Enerzijds willen we inzicht geven in de dynamiek en complexiteit van ons werk, anderzijds kan dit de documenten onoverzichtelijk maken. Bovendien zijn onze maatschappelijke ambities groot, maar ons aandeel om die ambities te realiseren soms erg klein. Dat maakt de relatie tussen ambitie en resultaat soms moeilijk zichtbaar te maken.
We zoeken naar de juiste balans. Dat ziet u terug in deze begroting. Programma 1 is vooral beschrijvend en programma 2 en 3 zijn meer concreet in termen van doelen en resultaten. In het najaar starten we een werkgroep met de raad om samen te bepalen welke informatie nodig is en hoe we daar in de P&C-cyclus invulling aan kunnen geven.
Programmaplan
De ambities en beoogde resultaten voor 2026 en de jaren daarna staan uitgewerkt in het programmaplan. We onderscheiden in deze begroting vier programma's, én het overzicht van algemene dekkingsmiddelen en overhead.
- Programma 1 Inwoner
- Programma 2 Leefomgeving
- Programma 3 Bedrijvigheid
- Programma 4 Bestuur en organisatie
- Algemene dekkingsmiddelen en overhead
Per programma hebben wij in deze begroting verplichte en aanvullende lokale indicatoren opgenomen. Die geven extra inzicht in de ambities en activiteiten per programma. Het ontwikkelen en verbeteren van indicatoren is een doorlopend proces. Niet elk jaar is er een cijfer of percentage beschikbaar, omdat sommige gegevens maar eens per twee of vier jaar worden meten. Alle indicatoren die eind augustus 2025 bekend waren, zijn in deze begroting verwerkt.
Aanduiding en bepaling voor- of nadelig
De bepaling van het nadelige (N) of voordelige (V) saldo komt tot stand door de som van:
- de lasten (altijd nadelig),
- de baten (altijd voordelig),
- de reserve-stortingen (altijd nadelig)
- de reserve-onttrekkingen (altijd voordelig).
Paragrafen
De paragrafen geven verdieping op specifieke onderwerpen over de beleidsthema's van de programma's heen. Daarmee geven de paragrafen een belangrijk inzicht in de (financiële) positie van de gemeente. Het opnemen van de paragrafen is verplicht volgens het Besluit Begroting en Verantwoording (BBV), dat ook inhoudelijke eisen stelt.
Financiële begroting
Ook in de financiële begroting gebruiken we het vertrouwde model. Belangrijk is het overzicht van de programma’s en taakvelden met de baten en lasten. Volgens de financiële verordening stelt de gemeenteraad de financiële begroting vast op programmaniveau. Daarmee heeft het college toestemming voor het doen van uitgaven. Grote verschillen in de lasten en baten worden toegelicht.
Overig
- De bedragen in de tabellen en grafieken zijn, tenzij anders vermeld, afgerond in duizenden euro's. Daardoor kunnen optellingen licht afwijken.
- Verschillen lichten we toe op hoofdlijnen (zie ‘Financiële begroting’ bij ‘Overzicht van baten en lasten’). Afwijkingen groter dan € 50.000 of politiek relevant lichten we toe.
- De gepresenteerde begrotingscijfers 2025 zijn inclusief begrotingswijzigingen tot en met burap-2 2025, die naar verwachting in de raadsvergadering van 16 september 2025 wordt vastgesteld. Eventuele afwijkingen verwerken we in een eerste begrotingswijziging 2026.